Madde 29 İstisnalar:

…

İlgide kayıtlı özelge talep formunun ve eklerinin incelenmesinden;

-Bankanızın müşterisi olan … Şirketi ile … İli … İlçesinde 7 MW kapasiteli rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim santralinin kurulması projesinin finanse edilmesi için kredi genel sözleşmesi imzalandığı,

-Rüzgâr türbin parçalarının oldukça karmaşık, büyük ölçekli üretim gerektiren ve pahalı makineler olması sebebiyle önce üretici firmalara sipariş verildiği akabinde firmaların üretime başladığı, bu kapsamda … Şirketinin türbin jeneratör ve diğer parçalarını tedarik ettiği … ve aynı firmanın Türkiye'de kurulmuş olan … A.Ş. firmalarına hitaben Bankanızca … tarihinde … Euro ithalat akreditifi ve … tarihinde … Euro tutarında teminat mektubu düzenlendiği ve tedarikçi firmanın üretimine başladığı, parçaların üretim sürecinin peyderpey tamamlanıp teslim edildiği ve buna mukabil ödemelerinin yapılması nedeniyle firmaya bu ödemelerini yapmak üzere dilimler halinde nakdi krediler kullandırıldığı,

-Firmanın sanayi sicil belgesini … tarihinde aldığı, bu tarihten sonra sadece … tarihinde … TL tutarında kullandırılmış bir kredi dilimi bulunduğu, sanayi sicil belgesinin alındığı … tarihinden önceki 4 ayı kapsayan süre zarfında (… tarihinden sonra) firmaya … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL olmak üzere 5 dilim kredi kullandırıldığı,

-Ayrıca, söz konusu firmanın … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi (YTB)'nin bulunduğu, anılan teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırım tamamlanmış olmasına karşın  tamamlama vizesinin henüz yapılmadığı, (vize başvurusunun … ayı içerisinde yapılacağı bilgisinin verildiği),

-Bankanızın uygulamasında yatırım kredileri sözleşmesinin, hak ediş belgesi, açık veya kapalı fatura ibrazına istinaden yapılmakta olduğu, özelikle yurt dışından tedarik edilecek makine teçhizat için öncelikle akreditif veya teminat mektubu kredisi kullandırıldığı, işin ilerleyişi doğrultusunda nakdi yatırım kredileri kullandırılarak ilgili gayri nakdi kredilerden risk düşümünün yapılabilmekte olduğu,

-Ölçek olarak büyük olan, tedarik edilen birden fazla makine teçhizatın farklı tarihlerde montajı ve kurulumu uzun zamana yayıldığından, ilgili yatırım kapsamında kullandırılan kredilerin tarihleri ile krediye konu makine teçhizatın faturalarının kesildiği tarihler arasında uzun süreli farklılıklar oluşabildiği, bunun yanında aynı proforma fatura tahtında farklı tarihlerde kredi kullandırımları yapılabildiği, tedarik edilen makine teçhizatın tamamı krediye konu edilmediğinden kullandırılan kredi tutarları ile fatura tutarları arasında da birebir tutara dayalı eşleştirme yapılmasının mümkün olmayabileceği, dolayısıyla firma özelinde yatırımın niteliği gereği kredi kullandırılan tarihler ile krediye konu makine teçhizatın faturalarının kesildiği tarihler arasında 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde aranan süre kısıtlarının sağlanmasının mümkün olamayabileceği

hususlarından bahisle, … tarihinde kurulan ve yatırımın başladığı tarihe kadar faaliyette bulunmayan, … tarihinde sanayi sicil belgesi almış olan … Şirketinin gerçekleştirdiği rüzgâr enerjisi santrali yatırımı için tedarik etmiş olduğu makine teçhizatın finansmanı amacı ile Bankanızca kullandırılan ve detayları (kredi kullandırım tarihi, ilgili kullandırıma tekabül eden makine teçhizat fatura/proforma fatura tarihleri) yazınızın ekinde yer alan Kredi Kullandırım Çizelgesinde belirtilen kredilerin, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (z) bendinde düzenlenen banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) istisnasına konu edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, banka ve sigorta şirketlerinin 10.06.1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'ye tabi olduğu hükmü, 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 29 uncu maddesinin (z) bendinde, 17.04.1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz sanayi işletmelerince münhasıran imalat sanayinde kullanılmak üzere alınan makine ve teçhizatın finansmanı için bu işletmeler tarafından kullanılan krediler dolayısıyla lehe alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

Konu hakkında 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin;

-"İstisnadan yararlanabilecek sanayi işletmeleri" başlıklı 5 inci maddesinde; "Sanayi sicil belgesini haiz olmak koşuluyla gerçek veya tüzel kişilik bünyesinde faaliyette bulunan tüm sanayi işletmeleri, münhasıran imalat ve üretim faaliyetlerine ilişkin alacakları yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizatın finansmanı için kullandıkları krediler dolayısıyla istisnadan faydalanabilecektir."

-"İstisna kapsamında kredi kullanılarak alınabilecek makine ve teçhizat" başlıklı 6 ncı maddesinde;

"(1) İstisnadan yararlanabilmek için, makine ve teçhizatın münhasıran imalat ve üretim işlerinde kullanılabilecek mahiyette olması gerekmektedir. Bu kapsamda imalat ve üretimle doğrudan ilgisi olmayan büro malzemeleri, demirbaşlar, trafik tescil kuruluşlarınca tescil edilen taşıt araçları vb. makine ve teçhizat kapsamına girmez.

...

(3) Bir bütün halinde teslimi teknik olarak mümkün olmadığı için parçalar halinde alınan ve işletmede kurulumu ve montajı gerçekleştirilen makine ve teçhizat dolayısıyla kullanılan krediler istisna kapsamındadır."

-" İstisna uygulaması" başlıklı 7 nci maddesinde ise;

"(1) İstisna kapsamında kredi kullanmak isteyen sanayi işletmelerinin, sanayi sicil belgesi ile makine ve teçhizat alımına ilişkin proforma fatura veya kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturasının birer örneğini kredi kullanılacak finans kuruluşuna ibraz etmesi gerekmektedir.

(2) Yeni kurulan ve henüz sanayi sicil belgesi almamış olan sanayi işletmeleri ile sanayi sicil belgesinde yer almayan bir imalat ve üretim alanında faaliyette bulunacak sanayi işletmelerince imalat ve üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere alınan yeni makine ve teçhizatın finansmanı için kullanılan krediler dolayısıyla da kredinin kullanıldığı tarihten itibaren istisnadan yararlanılabilmesi mümkündür. Bu şekilde istisna kapsamında kredi kullanmak isteyen işletmelerin, makine ve teçhizat alımına ilişkin proforma fatura veya kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturası ile işletmenin kuruluşuna ya da üretim değişikliğine dair Ticaret veya Esnaf Sicil Gazetesinin birer örneğini kredi kullanılacak finans kuruluşuna ibraz etmesi gerekmektedir. Ancak, bu şekilde kullanılan kredilerde, istisnanın baştan itibaren geçerli sayılabilmesi için ilk defa alınacak sanayi sicil belgesinin veya üretim konusu değişikliğini içeren yeni sanayi sicil belgesinin bir örneğinin, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla, kredi kullanım tarihinden itibaren dört ay içinde kredi kullanılan finans kuruluşuna ibraz edilmesi gerekmektedir.

(3) İstisna kapsamında kredi kullanan sanayi işletmeleri, alınan makine ve teçhizatın işletme aktifine kaydedildiğini gösteren yasal defter kaydının; kredi başvurusunda proforma fatura kullanan işletmeler ise ayrıca makine ve teçhizat alımına ilişkin satış faturasının birer örneğini kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ilgili finans kuruluşuna ibraz etmekle yükümlüdür. Bununla birlikte, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 25.10.2014 tarihli ve 29156 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan SGM 2014/11 sayılı Sanayi Sicil Tebliğinin 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca sanayi sicil kaydı için kapasite raporu istenen işletmelerce (halen sanayi sicil belgesini haiz olarak faaliyette bulunduklarına veya sanayi sicil belgesi için ilk defa başvurduklarına bakılmaksızın) istisna kapsamında kullanılan kredi ile alınan makine ve teçhizatın bulunduğu kapasite raporunun bir örneğinin, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla, dört ay içinde ilgili finans kuruluşuna ibraz edilmesi gerekmektedir. Anılan Tebliğin 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca sanayi sicil kaydı için kapasite raporu istenmeyen işletmelerden ise ayrıca kapasite raporu aranmaz.

...

(6) İlgili finans kuruluşu, işletme tarafından sunulan belgelerin doğruluğunu kontrol ettikten sonra istisna kapsamında kredi kullandırabilecek olup, kredi kullanım tarihinden itibaren lehe alınan paralara (faiz, komisyon, masraf vs.) banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası uygulanacaktır." açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (z) bendinde düzenlenen istisnadan sanayi sicil belgesini haiz olmak koşuluyla tüm sanayi işletmeleri, münhasıran imalat ve üretim faaliyetlerine ilişkin alacakları yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizatın finansmanı için kullandıkları krediler dolayısıyla faydalanabileceğinden, yatırım teşvik belgesi sahibi Bankanız müşterisinin söz konusu istisnadan yararlanabilmesi, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla 2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğin 23 üncü maddesi gereğince yapılacak yatırımın tamamlanmasına ilişkin vize tarihinden itibaren 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde belirtilen belge (fatura, sanayi sicil belgesi, kapasite raporu) ve sürelere ilişkin şartlara riayet edilmesi kaydıyla mümkündür. Bununla birlikte, şirketin yatırıma yeni başlamış olması şartıyla 2007 yılında kurulmuş olmasının istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır.

Bu bağlamda, ilgide kayıtlı özelge talep formunuza konu yatırım teşvik belgesi sahibi … Şirketinin, yatırım tamamlama vize tarihinden önce … tarihinde sanayi sicil belgesi almış olduğu dikkate alındığında, söz konusu tarihten önce kullanmış olduğu makine ve teçhizat alımlarının finansmanı için kullandığı krediler bakımından istisnanın uygulanması, bu belgenin Bankanıza alındığı tarihten itibaren dört ay içinde ibraz edilmiş olması ve bahsi geçen Tebliğde yer alan diğer belge ve süre şartlarına (makine ve teçhizat alımına ilişkin kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturasının ibraz edilmiş olması, kredi başvurusunda proforma fatura kullanıldı ise ayrıca makine ve teçhizat alımına ilişkin satış faturasının birer örneğinin kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ibraz edilmiş olması gibi şartlara) uyulmuş olmasına bağlı olarak mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan, adı geçen şirketin kredi başvurusunda proforma fatura kullanılması ve aynı proforma fatura kapsamında birden çok kredi kullandırılması durumunda, söz konusu istisnanın uygulanabilmesi için, Bankanızca kullandırılan her bir kredi tutarı ile fatura tutarlarının eşleştirilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, aynı şirketin Bankanızdan yeni makine ve teçhizat alımlarının finansmanı dışında (inşaat işleri, kablolama işleri ve benzeri) kullanmış olduğu krediler içinse bahsi geçen istisnadan yararlanabilmesi mümkün değildir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

…

İlgide kayıtlı özelge talep formunun ve eklerinin incelenmesinden;

-Bankanızın müşterisi olan … Şirketi ile … İli … İlçesinde 7 MW kapasiteli rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim santralinin kurulması projesinin finanse edilmesi için kredi genel sözleşmesi imzalandığı,

-Rüzgâr türbin parçalarının oldukça karmaşık, büyük ölçekli üretim gerektiren ve pahalı makineler olması sebebiyle önce üretici firmalara sipariş verildiği akabinde firmaların üretime başladığı, bu kapsamda … Şirketinin türbin jeneratör ve diğer parçalarını tedarik ettiği … ve aynı firmanın Türkiye'de kurulmuş olan … A.Ş. firmalarına hitaben Bankanızca … tarihinde … Euro ithalat akreditifi ve … tarihinde … Euro tutarında teminat mektubu düzenlendiği ve tedarikçi firmanın üretimine başladığı, parçaların üretim sürecinin peyderpey tamamlanıp teslim edildiği ve buna mukabil ödemelerinin yapılması nedeniyle firmaya bu ödemelerini yapmak üzere dilimler halinde nakdi krediler kullandırıldığı,

-Firmanın sanayi sicil belgesini … tarihinde aldığı, bu tarihten sonra sadece … tarihinde … TL tutarında kullandırılmış bir kredi dilimi bulunduğu, sanayi sicil belgesinin alındığı … tarihinden önceki 4 ayı kapsayan süre zarfında (… tarihinden sonra) firmaya … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL olmak üzere 5 dilim kredi kullandırıldığı,

-Ayrıca, söz konusu firmanın … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi (YTB)'nin bulunduğu, anılan teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırım tamamlanmış olmasına karşın  tamamlama vizesinin henüz yapılmadığı, (vize başvurusunun … ayı içerisinde yapılacağı bilgisinin verildiği),

-Bankanızın uygulamasında yatırım kredileri sözleşmesinin, hak ediş belgesi, açık veya kapalı fatura ibrazına istinaden yapılmakta olduğu, özelikle yurt dışından tedarik edilecek makine teçhizat için öncelikle akreditif veya teminat mektubu kredisi kullandırıldığı, işin ilerleyişi doğrultusunda nakdi yatırım kredileri kullandırılarak ilgili gayri nakdi kredilerden risk düşümünün yapılabilmekte olduğu,

-Ölçek olarak büyük olan, tedarik edilen birden fazla makine teçhizatın farklı tarihlerde montajı ve kurulumu uzun zamana yayıldığından, ilgili yatırım kapsamında kullandırılan kredilerin tarihleri ile krediye konu makine teçhizatın faturalarının kesildiği tarihler arasında uzun süreli farklılıklar oluşabildiği, bunun yanında aynı proforma fatura tahtında farklı tarihlerde kredi kullandırımları yapılabildiği, tedarik edilen makine teçhizatın tamamı krediye konu edilmediğinden kullandırılan kredi tutarları ile fatura tutarları arasında da birebir tutara dayalı eşleştirme yapılmasının mümkün olmayabileceği, dolayısıyla firma özelinde yatırımın niteliği gereği kredi kullandırılan tarihler ile krediye konu makine teçhizatın faturalarının kesildiği tarihler arasında 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde aranan süre kısıtlarının sağlanmasının mümkün olamayabileceği

hususlarından bahisle, … tarihinde kurulan ve yatırımın başladığı tarihe kadar faaliyette bulunmayan, … tarihinde sanayi sicil belgesi almış olan … Şirketinin gerçekleştirdiği rüzgâr enerjisi santrali yatırımı için tedarik etmiş olduğu makine teçhizatın finansmanı amacı ile Bankanızca kullandırılan ve detayları (kredi kullandırım tarihi, ilgili kullandırıma tekabül eden makine teçhizat fatura/proforma fatura tarihleri) yazınızın ekinde yer alan Kredi Kullandırım Çizelgesinde belirtilen kredilerin, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (z) bendinde düzenlenen banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) istisnasına konu edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, banka ve sigorta şirketlerinin 10.06.1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'ye tabi olduğu hükmü, 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 29 uncu maddesinin (z) bendinde, 17.04.1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz sanayi işletmelerince münhasıran imalat sanayinde kullanılmak üzere alınan makine ve teçhizatın finansmanı için bu işletmeler tarafından kullanılan krediler dolayısıyla lehe alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

Konu hakkında 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin;

-"İstisnadan yararlanabilecek sanayi işletmeleri" başlıklı 5 inci maddesinde; "Sanayi sicil belgesini haiz olmak koşuluyla gerçek veya tüzel kişilik bünyesinde faaliyette bulunan tüm sanayi işletmeleri, münhasıran imalat ve üretim faaliyetlerine ilişkin alacakları yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizatın finansmanı için kullandıkları krediler dolayısıyla istisnadan faydalanabilecektir."

-"İstisna kapsamında kredi kullanılarak alınabilecek makine ve teçhizat" başlıklı 6 ncı maddesinde;

"(1) İstisnadan yararlanabilmek için, makine ve teçhizatın münhasıran imalat ve üretim işlerinde kullanılabilecek mahiyette olması gerekmektedir. Bu kapsamda imalat ve üretimle doğrudan ilgisi olmayan büro malzemeleri, demirbaşlar, trafik tescil kuruluşlarınca tescil edilen taşıt araçları vb. makine ve teçhizat kapsamına girmez.

...

(3) Bir bütün halinde teslimi teknik olarak mümkün olmadığı için parçalar halinde alınan ve işletmede kurulumu ve montajı gerçekleştirilen makine ve teçhizat dolayısıyla kullanılan krediler istisna kapsamındadır."

-" İstisna uygulaması" başlıklı 7 nci maddesinde ise;

"(1) İstisna kapsamında kredi kullanmak isteyen sanayi işletmelerinin, sanayi sicil belgesi ile makine ve teçhizat alımına ilişkin proforma fatura veya kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturasının birer örneğini kredi kullanılacak finans kuruluşuna ibraz etmesi gerekmektedir.

(2) Yeni kurulan ve henüz sanayi sicil belgesi almamış olan sanayi işletmeleri ile sanayi sicil belgesinde yer almayan bir imalat ve üretim alanında faaliyette bulunacak sanayi işletmelerince imalat ve üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere alınan yeni makine ve teçhizatın finansmanı için kullanılan krediler dolayısıyla da kredinin kullanıldığı tarihten itibaren istisnadan yararlanılabilmesi mümkündür. Bu şekilde istisna kapsamında kredi kullanmak isteyen işletmelerin, makine ve teçhizat alımına ilişkin proforma fatura veya kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturası ile işletmenin kuruluşuna ya da üretim değişikliğine dair Ticaret veya Esnaf Sicil Gazetesinin birer örneğini kredi kullanılacak finans kuruluşuna ibraz etmesi gerekmektedir. Ancak, bu şekilde kullanılan kredilerde, istisnanın baştan itibaren geçerli sayılabilmesi için ilk defa alınacak sanayi sicil belgesinin veya üretim konusu değişikliğini içeren yeni sanayi sicil belgesinin bir örneğinin, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla, kredi kullanım tarihinden itibaren dört ay içinde kredi kullanılan finans kuruluşuna ibraz edilmesi gerekmektedir.

(3) İstisna kapsamında kredi kullanan sanayi işletmeleri, alınan makine ve teçhizatın işletme aktifine kaydedildiğini gösteren yasal defter kaydının; kredi başvurusunda proforma fatura kullanan işletmeler ise ayrıca makine ve teçhizat alımına ilişkin satış faturasının birer örneğini kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ilgili finans kuruluşuna ibraz etmekle yükümlüdür. Bununla birlikte, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 25.10.2014 tarihli ve 29156 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan SGM 2014/11 sayılı Sanayi Sicil Tebliğinin 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca sanayi sicil kaydı için kapasite raporu istenen işletmelerce (halen sanayi sicil belgesini haiz olarak faaliyette bulunduklarına veya sanayi sicil belgesi için ilk defa başvurduklarına bakılmaksızın) istisna kapsamında kullanılan kredi ile alınan makine ve teçhizatın bulunduğu kapasite raporunun bir örneğinin, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla, dört ay içinde ilgili finans kuruluşuna ibraz edilmesi gerekmektedir. Anılan Tebliğin 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca sanayi sicil kaydı için kapasite raporu istenmeyen işletmelerden ise ayrıca kapasite raporu aranmaz.

...

(6) İlgili finans kuruluşu, işletme tarafından sunulan belgelerin doğruluğunu kontrol ettikten sonra istisna kapsamında kredi kullandırabilecek olup, kredi kullanım tarihinden itibaren lehe alınan paralara (faiz, komisyon, masraf vs.) banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası uygulanacaktır." açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (z) bendinde düzenlenen istisnadan sanayi sicil belgesini haiz olmak koşuluyla tüm sanayi işletmeleri, münhasıran imalat ve üretim faaliyetlerine ilişkin alacakları yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizatın finansmanı için kullandıkları krediler dolayısıyla faydalanabileceğinden, yatırım teşvik belgesi sahibi Bankanız müşterisinin söz konusu istisnadan yararlanabilmesi, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla 2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğin 23 üncü maddesi gereğince yapılacak yatırımın tamamlanmasına ilişkin vize tarihinden itibaren 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde belirtilen belge (fatura, sanayi sicil belgesi, kapasite raporu) ve sürelere ilişkin şartlara riayet edilmesi kaydıyla mümkündür. Bununla birlikte, şirketin yatırıma yeni başlamış olması şartıyla 2007 yılında kurulmuş olmasının istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır.

Bu bağlamda, ilgide kayıtlı özelge talep formunuza konu yatırım teşvik belgesi sahibi … Şirketinin, yatırım tamamlama vize tarihinden önce … tarihinde sanayi sicil belgesi almış olduğu dikkate alındığında, söz konusu tarihten önce kullanmış olduğu makine ve teçhizat alımlarının finansmanı için kullandığı krediler bakımından istisnanın uygulanması, bu belgenin Bankanıza alındığı tarihten itibaren dört ay içinde ibraz edilmiş olması ve bahsi geçen Tebliğde yer alan diğer belge ve süre şartlarına (makine ve teçhizat alımına ilişkin kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturasının ibraz edilmiş olması, kredi başvurusunda proforma fatura kullanıldı ise ayrıca makine ve teçhizat alımına ilişkin satış faturasının birer örneğinin kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ibraz edilmiş olması gibi şartlara) uyulmuş olmasına bağlı olarak mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan, adı geçen şirketin kredi başvurusunda proforma fatura kullanılması ve aynı proforma fatura kapsamında birden çok kredi kullandırılması durumunda, söz konusu istisnanın uygulanabilmesi için, Bankanızca kullandırılan her bir kredi tutarı ile fatura tutarlarının eşleştirilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, aynı şirketin Bankanızdan yeni makine ve teçhizat alımlarının finansmanı dışında (inşaat işleri, kablolama işleri ve benzeri) kullanmış olduğu krediler içinse bahsi geçen istisnadan yararlanabilmesi mümkün değildir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

…

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden,

- Şirketinizin Türkiye'de faaliyet gösteren emeklilik ve hayat sigortası şirketi olduğu, sigortacılık ürünleriniz arasında prim ödemeleri Türk lirası ve döviz cinsinden tahsil edilen dövize endeksli olarak düzenlenen poliçeler bulunduğu, dövizli poliçeler özelinde şirketinizce kambiyo işlemlerinin gerçekleştirildiği,

- Diğer taraftan, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (i) bendine göre emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları ve sağlık sigortalarına yönelik düzenlenen poliçeler üzerinden lehe alınan paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden (BSMV) istisna bulunduğu,

- Başkanlığımızca verilen bir özelgede vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri kapsamında gerçekleştirilecek kambiyo satışlarının da BSMV'den istisna olduğu görüşü çerçevesinde Kanunun 29 uncu maddesindeki istisnaya ait düzenlemelerin kambiyo muameleleri vergisine de şumulü olduğu sonucuna varıldığı,

- Bu çerçevede, Şirketinizden dövizli poliçesi olan sigortalılarca vade tarihinde poliçe taahhüdünün dövizli olmasına rağmen Şirketinize ödemenin Türk lirası üzerinden yapılması halinde Şirketinizce ilgili poliçe kapsamında alınan tutarların poliçe yükümlülüğü olan döviz cinsine dönüştürülerek sigortalının poliçeden doğan yükümlülüğünün yerine getirilmiş sayıldığı, Türk lirası tahsilat yapılıp poliçenin dövizli olması nedeniyle tahsil edilen tutarların Türk lirasından döviz cinsine dönüştürülmesi işleminin hem Şirketinizin döviz hesaplarından anlık karşılanabildiği hem de çalışılan bankalardan döviz alarak karşılanabildiği,

belirtilerek, söz konusu poliçeler için gerek Şirketinizce yapılan döviz satışlarının gerekse bu kapsamda bankalardan Şirketinize yapılan döviz satışlarının 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (i) bendi kapsamında BSMV'den istisna olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.

6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir." hükmü yer almaktadır.

Mezkûr Kanunun istisnalara ilişkin 29 uncu maddesinin (i) bendinde, emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları (hayat sigortalarında ferdi kaza, hastalık sonucu maluliyet ve tehlikeli hastalıklar teminatlarının da ek teminat olarak verildiği sözleşmeler dahil) ve sağlık sigortaları ile ihracata ait nakliyat sigortalarında ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanı kapsamında yapılan sigortalarda sözleşme ve poliçe üzerinden alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hükmü, mükellefe ilişkin 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü, matraha ilişkin 31 inci maddesinde, kambiyo alım ve satım muamelelerinde kambiyo satışlarının tutarının vergiye matrah olacağı hükmü yer almaktadır.

Kanunun nispete ilişkin 07/12/2019 tarihinde yürürlüğe giren 7194 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişik 33 üncü maddesinde ise "… Kambiyo muamelelerinde nispet matrahın binde ikisidir. Cumhurbaşkanı, bu maddede belirtilen vergi oranını bankalar arası mevduat muameleleri, bankalar ile 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para piyasası muameleleri ve diğer banka ve sigorta muameleleri için ayrı ayrı veya birlikte %1'e, kambiyo muamelelerinde ise sıfıra kadar indirmeye ve kambiyo muamelelerinde on katına, vergiye tabi diğer muamelelerde ise kanuni seviyesine kadar artırmaya yetkilidir." hükmüne yer verilmiştir.

Anılan yetkiye istinaden çıkarılan 2568 ve 2834 sayılı Cumhurbaşkanı Kararları ile 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde değişiklik yapılarak BSMV oranı, kambiyo muamelelerinde, satış tutarı üzerinden % 1 aşağıda sayılan kambiyo muamelelerinde ise satış tutarı üzerinden sıfır olarak tespit edilmiştir.

1) Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları,

2) Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan kambiyo satışları,

3) Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları,

4) Sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları,

5) İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları,

6) Bankacılık Kanunu uyarınca finansal kuruluş faaliyeti kabul edilen faaliyetlerden en az birini yapan yurt dışında mukim kuruluşlara yapılan kambiyo satışları.

En son çıkarılan 3031 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan ''% 1 (yüzde bir)'' ibaresi ''binde iki'' şeklinde değiştirilerek kambiyo muamelelerindeki BSMV oranı 30/9/2020 tarihinden itibaren binde iki olarak tespit edilmiştir.

Yukarıdaki hükümlere göre, Şirketiniz tarafından sigorta primleri dövize endeksli olarak düzenlenen poliçelerin tahsilatının Türk lirası cinsinden yapılıp, poliçenin dövize endeksli olması sebebiyle gerek Şirketinizce sigortalıya yapılan döviz satış işlemlerinin gerekse bankalardan Şirketinize yapılan döviz satış işlemlerinin 6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (i) bendine göre BSMV istisnası kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından söz konusu kambiyo satış işlemlerinde yürürlükteki oranlara göre BSMV hesaplanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

…

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden,

- Şirketinizin Türkiye'de faaliyet gösteren emeklilik ve hayat sigortası şirketi olduğu, sigortacılık ürünleriniz arasında prim ödemeleri Türk lirası ve döviz cinsinden tahsil edilen dövize endeksli olarak düzenlenen poliçeler bulunduğu, dövizli poliçeler özelinde şirketinizce kambiyo işlemlerinin gerçekleştirildiği,

- Diğer taraftan, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (i) bendine göre emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları ve sağlık sigortalarına yönelik düzenlenen poliçeler üzerinden lehe alınan paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden (BSMV) istisna bulunduğu,

- Başkanlığımızca verilen bir özelgede vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri kapsamında gerçekleştirilecek kambiyo satışlarının da BSMV'den istisna olduğu görüşü çerçevesinde Kanunun 29 uncu maddesindeki istisnaya ait düzenlemelerin kambiyo muameleleri vergisine de şumulü olduğu sonucuna varıldığı,

- Bu çerçevede, Şirketinizden dövizli poliçesi olan sigortalılarca vade tarihinde poliçe taahhüdünün dövizli olmasına rağmen Şirketinize ödemenin Türk lirası üzerinden yapılması halinde Şirketinizce ilgili poliçe kapsamında alınan tutarların poliçe yükümlülüğü olan döviz cinsine dönüştürülerek sigortalının poliçeden doğan yükümlülüğünün yerine getirilmiş sayıldığı, Türk lirası tahsilat yapılıp poliçenin dövizli olması nedeniyle tahsil edilen tutarların Türk lirasından döviz cinsine dönüştürülmesi işleminin hem Şirketinizin döviz hesaplarından anlık karşılanabildiği hem de çalışılan bankalardan döviz alarak karşılanabildiği,

belirtilerek, söz konusu poliçeler için gerek Şirketinizce yapılan döviz satışlarının gerekse bu kapsamda bankalardan Şirketinize yapılan döviz satışlarının 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (i) bendi kapsamında BSMV'den istisna olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.

6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir." hükmü yer almaktadır.

Mezkûr Kanunun istisnalara ilişkin 29 uncu maddesinin (i) bendinde, emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları (hayat sigortalarında ferdi kaza, hastalık sonucu maluliyet ve tehlikeli hastalıklar teminatlarının da ek teminat olarak verildiği sözleşmeler dahil) ve sağlık sigortaları ile ihracata ait nakliyat sigortalarında ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanı kapsamında yapılan sigortalarda sözleşme ve poliçe üzerinden alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hükmü, mükellefe ilişkin 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü, matraha ilişkin 31 inci maddesinde, kambiyo alım ve satım muamelelerinde kambiyo satışlarının tutarının vergiye matrah olacağı hükmü yer almaktadır.

Kanunun nispete ilişkin 07/12/2019 tarihinde yürürlüğe giren 7194 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişik 33 üncü maddesinde ise "… Kambiyo muamelelerinde nispet matrahın binde ikisidir. Cumhurbaşkanı, bu maddede belirtilen vergi oranını bankalar arası mevduat muameleleri, bankalar ile 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para piyasası muameleleri ve diğer banka ve sigorta muameleleri için ayrı ayrı veya birlikte %1'e, kambiyo muamelelerinde ise sıfıra kadar indirmeye ve kambiyo muamelelerinde on katına, vergiye tabi diğer muamelelerde ise kanuni seviyesine kadar artırmaya yetkilidir." hükmüne yer verilmiştir.

Anılan yetkiye istinaden çıkarılan 2568 ve 2834 sayılı Cumhurbaşkanı Kararları ile 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde değişiklik yapılarak BSMV oranı, kambiyo muamelelerinde, satış tutarı üzerinden % 1 aşağıda sayılan kambiyo muamelelerinde ise satış tutarı üzerinden sıfır olarak tespit edilmiştir.

1) Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları,

2) Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan kambiyo satışları,

3) Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları,

4) Sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları,

5) İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları,

6) Bankacılık Kanunu uyarınca finansal kuruluş faaliyeti kabul edilen faaliyetlerden en az birini yapan yurt dışında mukim kuruluşlara yapılan kambiyo satışları.

En son çıkarılan 3031 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan ''% 1 (yüzde bir)'' ibaresi ''binde iki'' şeklinde değiştirilerek kambiyo muamelelerindeki BSMV oranı 30/9/2020 tarihinden itibaren binde iki olarak tespit edilmiştir.

Yukarıdaki hükümlere göre, Şirketiniz tarafından sigorta primleri dövize endeksli olarak düzenlenen poliçelerin tahsilatının Türk lirası cinsinden yapılıp, poliçenin dövize endeksli olması sebebiyle gerek Şirketinizce sigortalıya yapılan döviz satış işlemlerinin gerekse bankalardan Şirketinize yapılan döviz satış işlemlerinin 6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (i) bendine göre BSMV istisnası kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından söz konusu kambiyo satış işlemlerinde yürürlükteki oranlara göre BSMV hesaplanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

…

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, bankanızın piyasalarda yaşanan risklerden korunmak, muhtelif piyasa beklentileri, pozisyon yönetimi, T.C. Merkez Bankasının yapmış olduğu ihalelere katılmak ve benzeri amaçlarla türev bir işlem türü olan altın swap işlemlerini gerçekleştirebildiği; swap işlemlerine konu olabilecek altının bankanızın kendi nam ve hesabına alınmış altın olabileceği gibi mevduat müşterileri tarafından bankanıza yatırılmış bulunan, diğer bir ifadeyle müşterilerin nam ve hesabında tutulan altın da olabileceği; swap işlemlerinin bankanızın altın verip TL aldığı, vade tarihinde verdiği altını alıp TL ödediği, bankanızın altın alıp TL verdiği, vade tarihinde söz konusu altını geri verip TL aldığı veya altın karşılığı döviz şeklinde çeşitli şekillerde gerçekleşebildiği belirtilerek bankanızca gerçekleştirilen altın swap işlemlerinde bankanızın portföyünde (stokunda) olsun ya da olmasın altın swap için alınan veya verilen altınların ayrı bir stok değerlemesine tabi tutularak birebir kapatılıp kapatılmayacağı, bankanızın portföyündeki alınan veya satılan altın stokuyla ilişkilendirilip ilişkilendirilmeyeceği ve ilgili işlemin vadesinde elde edilen türev gelirinin banka ve sigorta muameleleri vergisinden (BSMV) istisna olup olmadığı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

            6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde, banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV`ye tabi olduğu hükmü; 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü; 31 inci maddesinde ise BSMV matrahının 28 inci maddede yazılı paraların tutarı, kambiyo alım ve satım muamelelerinde ise kambiyo satışlarının tutarı olduğu hükmü yer almaktadır.

            Aynı Kanunun istisnalara ilişkin 29 uncu maddesinin (p) bendinde, arbitraj muameleleri ile vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler ve bu muameleler sonucu lehe alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

            Buna göre, altına dayalı swap sözleşmelerinde, sözleşmede belirlenen altının işlem tarihindeki (spot) ve vade tarihindeki değerleri arasındaki fark dolayısıyla lehe alınan paralar 6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (p) bendi uyarınca BSMV'den istisnadır. Diğer taraftan, banka stoklarınızda yer alan swap işlemine tabi tutulmuş altının satışında (kambiyo muamelesi kapsamındaki altın satışları hariç), altının swap işleminden önceki (gerçek) maliyeti dikkate alınarak BSMV matrahının hesaplanması gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

…

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, bankanızın piyasalarda yaşanan risklerden korunmak, muhtelif piyasa beklentileri, pozisyon yönetimi, T.C. Merkez Bankasının yapmış olduğu ihalelere katılmak ve benzeri amaçlarla türev bir işlem türü olan altın swap işlemlerini gerçekleştirebildiği; swap işlemlerine konu olabilecek altının bankanızın kendi nam ve hesabına alınmış altın olabileceği gibi mevduat müşterileri tarafından bankanıza yatırılmış bulunan, diğer bir ifadeyle müşterilerin nam ve hesabında tutulan altın da olabileceği; swap işlemlerinin bankanızın altın verip TL aldığı, vade tarihinde verdiği altını alıp TL ödediği, bankanızın altın alıp TL verdiği, vade tarihinde söz konusu altını geri verip TL aldığı veya altın karşılığı döviz şeklinde çeşitli şekillerde gerçekleşebildiği belirtilerek bankanızca gerçekleştirilen altın swap işlemlerinde bankanızın portföyünde (stokunda) olsun ya da olmasın altın swap için alınan veya verilen altınların ayrı bir stok değerlemesine tabi tutularak birebir kapatılıp kapatılmayacağı, bankanızın portföyündeki alınan veya satılan altın stokuyla ilişkilendirilip ilişkilendirilmeyeceği ve ilgili işlemin vadesinde elde edilen türev gelirinin banka ve sigorta muameleleri vergisinden (BSMV) istisna olup olmadığı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

            6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde, banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV`ye tabi olduğu hükmü; 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü; 31 inci maddesinde ise BSMV matrahının 28 inci maddede yazılı paraların tutarı, kambiyo alım ve satım muamelelerinde ise kambiyo satışlarının tutarı olduğu hükmü yer almaktadır.

            Aynı Kanunun istisnalara ilişkin 29 uncu maddesinin (p) bendinde, arbitraj muameleleri ile vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler ve bu muameleler sonucu lehe alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

            Buna göre, altına dayalı swap sözleşmelerinde, sözleşmede belirlenen altının işlem tarihindeki (spot) ve vade tarihindeki değerleri arasındaki fark dolayısıyla lehe alınan paralar 6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (p) bendi uyarınca BSMV'den istisnadır. Diğer taraftan, banka stoklarınızda yer alan swap işlemine tabi tutulmuş altının satışında (kambiyo muamelesi kapsamındaki altın satışları hariç), altının swap işleminden önceki (gerçek) maliyeti dikkate alınarak BSMV matrahının hesaplanması gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

…

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; şirketinizin turizm faaliyetiyle iştigal ettiği ve Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden … tarih ve … sayılı Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) aldığı belirtilerek, turizm faaliyeti kapsamında kullanmış olduğunuz banka kredileri ile ilgili olarak yapılan taksit ödemelerinin banka ve sigorta muameleleri vergisine (BSMV) tabi olup olmayacağı, söz konusu kredilerin yeni bir refinansman kredisi ile kapatılması durumunda ödenecek kredi ve yeni kullanılacak kredinin BSMV karşısındaki durumu ve kredi taksit ödemeleri sırasında oluşan kur farklarının BSMV karşısındaki durumunun ne olacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

            6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde, banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine, her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'ye tabi olduğu; 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği; 31 inci maddesinde ise BSMV matrahının Kanunun 28 inci maddesinde yazılı paraların tutarı olduğu hükümleri yer almaktadır.

            Diğer taraftan, ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde BSMV istisnası, Bakanlar Kurulu Kararları ile bu Kararlara istinaden Ekonomi Bakanlığınca düzenlenen Tebliğlere göre uygulanmaktadır.

            99/13812 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden çıkarılan ve başvuru tarihiniz itibariyle yürürlükte olan 2008/6 sayılı İhracat Tebliğinin "Vergi, Resim Ve Harç İstisnasının Kapsamı" başlıklı 4 üncü maddesinde, vergi, resim ve harç istisnası kapsamında; ihracatla ilgili işlem yapan bankaların (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketlerinin, sigorta şirketlerinin, noterlerin ve diğer kuruluşların ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler (Türk Eximbankın ihracat kredi sigortası/garantisi ile ilgili işlemleri dahil) dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'den müstesna olduğu belirtilmiştir.

            Aynı Tebliğin "Belgeli İşlemler" başlıklı 6 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasında, "Aşağıda belirtilen ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler çerçevesinde vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak isteyen firmalar, Müsteşarlığa müracaat ederek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi almak zorundadırlar. Belge müracaat tarihi ile belge tarihi arasında yapılan işlemlere istisna uygulanmaz. Ancak, bu süre içerisinde gerçekleştirilen hizmet ve faaliyetler taahhüde sayılır." hükmü yer almakta olup, aynı maddenin (3) numaralı fıkrasının (l) bendinde, "Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları" ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında sayılmıştır.

            Mezkur Tebliğin; 11 inci maddesinde, belgeli ihracat kredilerinin vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresinin, dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi süresi (ek süreler dahil) kadar olduğu, 13 üncü maddesinde de vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhütlerinin, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen ve belgede taahhüt edilen gelirlerle kapatılacağı hususları belirtilmiştir.

            Bu hükümlere göre, teşvik mevzuatı çerçevesinde bankaların ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar BSMV'den istisna bulunmaktadır.

            Konuyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının 9/5/2017 tarihli ve 2768/8556 sayılı yazısında, "…Firma beyanında, 13 Mayıs 2014 tarihinde ...- ABD doları, 14 Temmuz 2013 tarihinde ....- ABD doları ve 20 Ağustos 2013 tarihinde ...- ABD doları kredi kullanıldığı belirtilmekle birlikte, Maliye Bakanlığının 10 Ocak 2017 tarih ve 2389 sayılı yazısı ekinde yer alan … düzenlediği Kredi Ödeme Tablosunda yer alan bilgilere göre firmanın ABD doları üzerinden dövize endeksli kredi kullandığı anlaşılmaktadır.

            …

            Diğer taraftan, belge kapsamına alınarak vergi istisnasından yararlandırılmak istenen bu üç kredinin belge müracaat tarihi ve belge tarihinden (… ve …) iki ila üç yıl önce kullanılmış olması nedeniyle, bu kredilerin yatırım kredisi mahiyetinde olduğu ve kullanım sürelerinin turizm faaliyetinin gerçekleştirilmesi için alınan VRHİB süresi ile uyumlu olmadığı, ayrıca, 2000/YB-25 sayılı genelgenin 3.3.6. maddesindeki, "Döviz kredisi alınabilmesi için zorunlu olan döviz kazandırıcı faaliyetlerde, kredi vadesinin belge süresini aşması söz konusu olamaz. Örneğin turizm faaliyetleri için alınmış bir VRHİB'nin süresinin bitimine 6 ay kalmışsa bankanın verebileceği döviz kredisinin vadesi 6 ayı geçemez." hükmüne aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.

            Sonuç itibariyle, Türkiye'deki bankalardan belge süresinden önce kullanılan ve vadesi belge süresini aşan kredilerin, VRHİB kapsamına alınması ve vergi istisnasından yararlandırılması mevcut düzenlemeler çerçevesinde mümkün bulunmamaktadır."

            görüşlerine yer verilmiştir.

            Bu açıklamalara göre;

            1) Firmanız tarafından kullanılan söz konusu kredilerin adınıza düzenlenen VRHİB kapsamına alınarak BSMV'den istisna tutulması mümkün bulunmamakta olup, bu krediler nedeniyle bankanın lehe aldığı tutarlara BSMV hesaplanması gerekmektedir.

            2) Söz konusu kredileri kapatmak için yeni kullanılacak refinansman kredisinin de mevcut VRHİB kapsamında değerlendirilmesi ve bu krediye BSMV istisnası uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

            3) Dövize endeksli kredilerde BSMV, faiz tahakkuk dönemlerinde kredi için belirlenen faiz oranına göre hesaplanan faiz tutarı, söz konusu faiz tutarı dolayısıyla oluşan kur farkı ve kredinin açılış tarihi ile faiz tahakkuk dönemleri arasında ödenen taksit içindeki anapara tutarında oluşan kur farklarının toplamı üzerinden hesaplanmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

…

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; şirketinizin turizm faaliyetiyle iştigal ettiği ve Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden … tarih ve … sayılı Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) aldığı belirtilerek, turizm faaliyeti kapsamında kullanmış olduğunuz banka kredileri ile ilgili olarak yapılan taksit ödemelerinin banka ve sigorta muameleleri vergisine (BSMV) tabi olup olmayacağı, söz konusu kredilerin yeni bir refinansman kredisi ile kapatılması durumunda ödenecek kredi ve yeni kullanılacak kredinin BSMV karşısındaki durumu ve kredi taksit ödemeleri sırasında oluşan kur farklarının BSMV karşısındaki durumunun ne olacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

            6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde, banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine, her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'ye tabi olduğu; 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği; 31 inci maddesinde ise BSMV matrahının Kanunun 28 inci maddesinde yazılı paraların tutarı olduğu hükümleri yer almaktadır.

            Diğer taraftan, ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde BSMV istisnası, Bakanlar Kurulu Kararları ile bu Kararlara istinaden Ekonomi Bakanlığınca düzenlenen Tebliğlere göre uygulanmaktadır.

            99/13812 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden çıkarılan ve başvuru tarihiniz itibariyle yürürlükte olan 2008/6 sayılı İhracat Tebliğinin "Vergi, Resim Ve Harç İstisnasının Kapsamı" başlıklı 4 üncü maddesinde, vergi, resim ve harç istisnası kapsamında; ihracatla ilgili işlem yapan bankaların (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketlerinin, sigorta şirketlerinin, noterlerin ve diğer kuruluşların ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler (Türk Eximbankın ihracat kredi sigortası/garantisi ile ilgili işlemleri dahil) dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'den müstesna olduğu belirtilmiştir.

            Aynı Tebliğin "Belgeli İşlemler" başlıklı 6 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasında, "Aşağıda belirtilen ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler çerçevesinde vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak isteyen firmalar, Müsteşarlığa müracaat ederek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi almak zorundadırlar. Belge müracaat tarihi ile belge tarihi arasında yapılan işlemlere istisna uygulanmaz. Ancak, bu süre içerisinde gerçekleştirilen hizmet ve faaliyetler taahhüde sayılır." hükmü yer almakta olup, aynı maddenin (3) numaralı fıkrasının (l) bendinde, "Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları" ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında sayılmıştır.

            Mezkur Tebliğin; 11 inci maddesinde, belgeli ihracat kredilerinin vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresinin, dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi süresi (ek süreler dahil) kadar olduğu, 13 üncü maddesinde de vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhütlerinin, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen ve belgede taahhüt edilen gelirlerle kapatılacağı hususları belirtilmiştir.

            Bu hükümlere göre, teşvik mevzuatı çerçevesinde bankaların ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar BSMV'den istisna bulunmaktadır.

            Konuyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının 9/5/2017 tarihli ve 2768/8556 sayılı yazısında, "…Firma beyanında, 13 Mayıs 2014 tarihinde ...- ABD doları, 14 Temmuz 2013 tarihinde ....- ABD doları ve 20 Ağustos 2013 tarihinde ...- ABD doları kredi kullanıldığı belirtilmekle birlikte, Maliye Bakanlığının 10 Ocak 2017 tarih ve 2389 sayılı yazısı ekinde yer alan … düzenlediği Kredi Ödeme Tablosunda yer alan bilgilere göre firmanın ABD doları üzerinden dövize endeksli kredi kullandığı anlaşılmaktadır.

            …

            Diğer taraftan, belge kapsamına alınarak vergi istisnasından yararlandırılmak istenen bu üç kredinin belge müracaat tarihi ve belge tarihinden (… ve …) iki ila üç yıl önce kullanılmış olması nedeniyle, bu kredilerin yatırım kredisi mahiyetinde olduğu ve kullanım sürelerinin turizm faaliyetinin gerçekleştirilmesi için alınan VRHİB süresi ile uyumlu olmadığı, ayrıca, 2000/YB-25 sayılı genelgenin 3.3.6. maddesindeki, "Döviz kredisi alınabilmesi için zorunlu olan döviz kazandırıcı faaliyetlerde, kredi vadesinin belge süresini aşması söz konusu olamaz. Örneğin turizm faaliyetleri için alınmış bir VRHİB'nin süresinin bitimine 6 ay kalmışsa bankanın verebileceği döviz kredisinin vadesi 6 ayı geçemez." hükmüne aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.

            Sonuç itibariyle, Türkiye'deki bankalardan belge süresinden önce kullanılan ve vadesi belge süresini aşan kredilerin, VRHİB kapsamına alınması ve vergi istisnasından yararlandırılması mevcut düzenlemeler çerçevesinde mümkün bulunmamaktadır."

            görüşlerine yer verilmiştir.

            Bu açıklamalara göre;

            1) Firmanız tarafından kullanılan söz konusu kredilerin adınıza düzenlenen VRHİB kapsamına alınarak BSMV'den istisna tutulması mümkün bulunmamakta olup, bu krediler nedeniyle bankanın lehe aldığı tutarlara BSMV hesaplanması gerekmektedir.

            2) Söz konusu kredileri kapatmak için yeni kullanılacak refinansman kredisinin de mevcut VRHİB kapsamında değerlendirilmesi ve bu krediye BSMV istisnası uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

            3) Dövize endeksli kredilerde BSMV, faiz tahakkuk dönemlerinde kredi için belirlenen faiz oranına göre hesaplanan faiz tutarı, söz konusu faiz tutarı dolayısıyla oluşan kur farkı ve kredinin açılış tarihi ile faiz tahakkuk dönemleri arasında ödenen taksit içindeki anapara tutarında oluşan kur farklarının toplamı üzerinden hesaplanmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.